แผน:

ตัวอย่าง:

แผน:

ตัวอย่าง:

ตัวอย่าง:

แผน:

ตัวอย่าง:

ตัวอย่าง:

แผน:

ตัวอย่าง:

โคลง ๕ (โคลงมณฑกคติ) เป็นคำประพันธ์ที่ปรากฏอยู่ในวรรณกรรมไทยเพียงเรื่องเดียวคือ ลิลิตโองการแช่งน้ำ พระโหราธิบดีได้กล่าวึงลักษณะของชนิดโคลงนี้ไว้ในหนังสือจินดามณีว่า ประกอบด้วย วรรคหรือบาทละ ๕ คำ บังคับเอกโท เช่นเดียวกับโคลงทั่วไป แต่ไม่อาจกำหนดจำนวนได้ และบอกไม่ได้ ว่ามีการวางรูปแบบเป็นอย่างไร

ตัวอย่าง: 
แลมีค่ำมิ่วนน กินสาลีเปลือกปล้อน บมีผู้ต้อนแต่ง บรรณาฯ
เลือกผู้ยิ่งยศสา เปนราชาอคร้าว เรียกนามสมมตจ้าว จึ่งต้องท้าวเจ้าแผ่นดินฯ

-จาก ลิลิตโองการแช่งน้ำ-

แผน:

ตัวอย่าง:

๑. กระทู้เดี่ยว หรือกระทู้คำเดียว หมายความว่า กระทู้นั้น มีคำทั้งหมดอยู่ ๔ คำ แต่แยกเอาไปเขียนไว้ข้างหน้า บาทละคำ 
ตัวอย่าง:

๒.กระทู้สอง หมายความว่า กระทู้นั้น มีคำอยู่ทั้งหมด ๘ คำ แต่แยกเอาไปเขียนไว้ข้างหน้า บาทละ ๒ คำ
ตัวอย่าง:

๓.กระทู้สาม หมายความว่า กระทู้นั้น มีคำอยู่ทั้งหมด ๑๒ คำ แต่แยกเอาไปเขียนไว้ข้างหน้า บาทละ ๓ คำ
ตัวอย่าง:

๔.กระทู้สี่ หมายความว่า กระทู้นั้นมีคำอยู่ทั้งหมด ๑๖ คำ แต่แยกเอาไปเขียนไว้ข้างหน้า บาทละ ๔ คำ
ตัวอย่าง: